Opioïden gebruik je niet alleen
Een jaar lang slikte Theo (64) opioïden om pijn na meerdere rugoperaties te bestrijden. Vanwege bijwerkingen stopte hij van de ene op de andere dag met zijn medicijnen. Hoewel hij van zijn rugpijn af was, kreeg hij nu last van ernstige afkickverschijnselen.
Gewenning
"Toen ik oxycodon voorgeschreven kreeg, was de pijn lange tijd een stuk minder”, vertelt Theo. “Op dat moment was ik blij dat ik veel minder pijn voelde, maar toen wist ik nog niet wat het gebruik van oxycodon een paar maanden later met me zou doen.” Theo raakte aan de oxycodon gewend: “Ik had steeds meer nodig om dezelfde pijn te onderdrukken.”
Bijwerkingen
Nu hij erop terugkijkt, vindt Theo dat zijn persoonlijkheid veranderde toen hij opioïden gebruikte. “Ik werd egoïstisch en onverschillig. Ik was geen fijne man, vader en opa.” Ook had Theo last van geheugenverlies. “Mijn vrouw en kinderen hadden speciaal voor mij een verjaardagsfeest georganiseerd. Ik kan me dit feest niet meer herinneren.”
“Als je een volgende pil steeds eerder inneemt, merk je dat je verslaafd raakt,” zegt Theo. Of je last krijg van verslaving, hangt af van verschillende factoren. Zoals dosering, leeftijd, en hoe verslavingsgevoelig je bent.
Afkicken
Na ongeveer acht maanden opioïdengebruik wilde Theo niet meer. Zijn psychische klachten, de onverschilligheid, vergeetachtigheid en ook gedachten over zelfdoding, zorgden ervoor dat hij de beslissing nam: hij stopte van de ene op de andere dag met opioïden. Zonder enige begeleiding kickte hij af. “Ik wist niet dat dit stapsgewijs moest. Van de rugpijn had ik bijna geen last meer, alleen nu zat ik te zweten en te stuiteren van het afkicken. Om met de afkickverschijnselen om te gaan zocht ik onbewust naar een vervanger van de oxycodon. Alcohol was het meest voor de hand liggende middel. Het gaat bijna vanzelf: zonder dat je het merkt, gebruik je ook hier steeds meer van. Voor mijn directe omgeving was dat opnieuw een signaal dat ik het moeilijk had. De alcohol was natuurlijk een slechte keus. Het maakte me rustig, maar na een tijdje moest ik ook hiermee flink minderen.”
Begeleiding
Achteraf gezien had Theo betere begeleiding gewild. “Voorlichting over wat opioïden met je doen en welke impact dit heeft op jou en je omgeving.” Zijn vrienden en familie zagen de periode van opioïdengebruik een andere Theo. “Het is belangrijk dat je sociale kring weet dat je opioïden gebruikt. Dan kunnen ze je steunen en opletten dat je jezelf niet verliest.”
Volgens Theo zijn contactmomenten met de huisarts belangrijk. “Samen met je arts kun je steeds kijken wat de beste manier is om de pijn te bestrijden. Ik ben van mening dat opioïden geen eerste keus moeten zijn. Als er toch een opioïde wordt voorgeschreven, informeer je sociale kring en blijf alert op bijwerken, zoals signalen van verslaving. Het is altijd belangrijk om in je achterhoofd te houden dat je een keer gaat afbouwen. Uit ervaring weet ik nu dat goede begeleiding hierbij heel belangrijk is.”