Wisselen ongewenst – waarom staan sommige medicijnen niet op de lijst?
Op 30 maart 2021 overhandigden wij het overzicht ‘Wisselen ongewenst’ aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Naar aanleiding van dit overzicht ontvingen wij veel vragen en zorgen over bepaalde medicijnen die er niet op staan. En dat begrijpen we. Voor medicijnen waarbij de afstemming zeer nauw luistert, zoals het schildkliermedicijn levothyroxine, blijft ons standpunt ongewijzigd. Bent u goed ingesteld op een medicijn? Dan is het beter dit medicijn te blijven gebruiken.
Goed ingesteld? Blijf bij het medicijn
Medicijnen met dezelfde werkzame stof, dosering en toedieningsvorm, en die op dezelfde manier door het lichaam worden opgenomen, kunnen onderling gewisseld worden. Deze medicijnen zijn bio-equivalent, zoals we dat noemen. Voor een groot deel van de levothyroxinemedicijnen in Nederland is niet goed onderzocht en aangetoond of ze bio-equivalent zijn. Daarom kunnen we niet garanderen dat deze onderling uitwisselbaar zijn. Ons standpunt voor dit medicijn is daarom onveranderd. Is een patiënt eenmaal goed ingesteld op een levothyroxine? Dan is het beter om dit specifieke medicijn te blijven gebruiken.
Waarom staat levothyroxine dan niet op de lijst?
Dat het schildkliermedicijn levothyroxine niet op de lijst staat heeft twee redenen:
- De lijst die door ons is opgesteld gaat over wisselingen tussen merk- en generieke medicijnen, en generieken onderling. Niet tussen merkmedicijnen onderling.
Generieke medicijnen hebben dezelfde werkzame stof als het merkgeneesmiddel en bereiken dezelfde resultaten in het lichaam wanneer je deze op de juiste manier inneemt of gebruikt. Bij schildkliermedicijnen hebben we voornamelijk te maken met merkgeneesmiddelen. Zoals hierboven al aangegeven is voor deze medicijnen niet aangetoond dat zij bio-equivalent zijn. En kunnen dus niet zomaar onderling gewisseld worden.
- Daarnaast heeft de lijst ‘Wisselen ongewenst’ betrekking op medicijnen waarbij verwarring bij het wisselen kan leiden tot ernstige klinische problemen. Voorbeelden hiervan zijn orgaanafstoting, hartfalen of een epileptische aanval. Het gaat dus niet om klachten die ontstaan door het overstappen van medicijn A naar medicijn B, maar om de ernstige gevolgen die kunnen ontstaan wanneer een medicijn door verwarring bij het wisselen verkeerd wordt ingenomen. En de patiënt hierdoor bijvoorbeeld in het ziekenhuis beland. Bij levothyroxine is dit niet het geval.
Gesprek tussen huisartsen, apothekers en zorgverzekeraars
Het neemt natuurlijk niet weg dat het wisselen van medicijnen die niet op de lijst staan, zoals levothyroxine, ook erg vervelend kan zijn. En dat schildklierpatiënten hier erg veel ongemak van kunnen ervaren. Het (niet) wisselen van schildkliermedicijnen wordt tussen de huisarts, apothekers en zorgverzekeraars besproken en opgelost. Hierdoor is de afgelopen jaren het aantal wisselingen voor levothyroxine al sterk verminderd. Ook voor andere medicijnen is het streven om het aantal wisselingen terug te dringen. Gelukkig zijn de gesprekken met huisartsen, apothekers en zorgverzekeraars hierover weer gestart. Het overzicht ‘Wisselen ongewenst’ wordt gebruikt als onderdeel van die gesprekken. We hopen dan ook dat de patiënt hier snel duidelijkheid over krijgt.
Vanavond geeft onze voorzitter prof. dr. Ton de Boer om 20:30 uur in een uitzending van Radar een toelichting op de lijst ‘Wisselen ongewenst’.
