Column 'Over medicijnen': ‘Waar is mijn bijsluiter?’
Alweer even geleden deed ik een oproep aan u als lezer: waarover wilt u meer weten? Ik kreeg veel leuke reacties: vaak persoonlijke verhalen over eigen ervaringen met medicijnen. Omdat ik geen behandelend arts ben, kan ik daar helaas niet op in gaan. Ik kreeg ook veel vragen over de bijsluiter. Bij uitstek een onderwerp waar ik wel wat over kan zeggen.
‘Bij de tandarts krijg ik nooit een bijsluiter bij een medicijn’, merkte een briefschrijver op. Dat lijkt inderdaad vreemd. Als Nederlandse medicijnautoriteit wijzen we steeds op het belang van die bijsluiter. Daar staat veel belangrijke informatie in. Hoe u een medicijn moet gebruiken, waarvoor het is, wat de kans is op bijwerkingen en wat kan gebeuren als u ook andere geneesmiddelen slikt.
Toch krijgt u die bijsluiter niet altijd standaard uitgereikt. Niet bij de tandarts, niet bij een vaccinatie van uw kind op het consultatiebureau en ook niet bij een ziekenhuisbehandeling. Waarom eigenlijk niet? De reden is praktisch van aard. In de tandartsstoel of op de operatietafel leest het niet altijd even gemakkelijk. En geneesmiddelen in het ziekenhuis of bij de tandarts worden vaak niet per stuk verpakt. Datzelfde geldt voor vaccins in het Rijksvaccinatieprogramma, de griepprik of de coronavaccins. Er is dan gewoonweg geen afzonderlijke bijsluiter beschikbaar per injectiespuit of pil. Dat is in die gevallen ook niet nodig: de arts dient het middel ter plekke toe en is er dus bij, mocht er iets gebeuren.
Uw apotheker, tandarts(assistent) of arts kan altijd meer vertellen over de medicijnen en de afwegingen die daarbij zijn gemaakt. Bespreek ook altijd bijzonderheden in uw situatie. Bijvoorbeeld of u een allergie heeft, of wanneer u zwanger bent. Persoonlijke omstandigheden vragen soms om net een ander medicijn. En u mag áltijd om een bijsluiter vragen. Of kijk op Geneesmiddeleninformatiebank.nl, onze database met álle Nederlandse bijsluiters. Ook van vaccins bijvoorbeeld.
Wist u trouwens dat elke bijsluiter op exact dezelfde manier is opgebouwd? Zo leest u altijd precies wat u moet weten. Wij beoordelen deze bijsluiter ook, samen met het medicijn. Ook dat hoort bij onze taak, waarbij we ook samen met de medicijnproducenten kijken naar begrijpelijkere teksten.
We realiseren ons dat die bijsluiters lang zijn en véél informatie bevatten. Daarom hebben we nu van een aantal vaccins, waaronder de coronavaccins, ook ‘Vaccin in het kort’ beschikbaar: een nieuwe, digitale en korte vorm van vaccininformatie, als aanvulling op de officiële bijsluiter. Daarop staan op één A4 in begrijpelijke taal de voor- en nadelen van vaccins. Ook voor een aantal medicijnen is een dergelijke vorm van informatie beschikbaar: ‘Medicijn in het kort’.
Tot slot: bij de drogist of apotheek krijgt u áltijd een bijsluiter. Dat is misschien wel extra belangrijk bij zelfzorggeneesmiddelen. Daar kijkt immers geen arts of apotheker mee in wat u allemaal gebruikt. Lees die bijsluiter dus goed om te zien of er dingen zijn om op te letten!
Over de column
Voorzitter prof. dr. Ton de Boer schrijft elke maand een column ‘Over medicijnen’, over gezondheid en welzijn. De column verschijnt in de Fit-bijlage van de Holland Media Combinatie (Noordhollands Dagblad, Haarlems Dagblad, Leidsch Dagblad, Gooi- en Eemlander en IJmuider Courant). De column verschijnt ook op Gezondheid&Co, het gezondheidsplatform voor Noord-Nederland, van de Noordelijke Dagblad Combinatie (de NDC Mediagroep). De columns staan in het teken van de actualiteit en onze rol en ons werk als Nederlandse medicijnautoriteit.