Column 'Over medicijnen': de tweede golf, hebben we dan niets geleerd?
Het is een flinke tegenvaller, deze tweede golf. Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen neemt weer toe, en opnieuw moet de gewone zorg wijken. En dat na alle moeite in het eerste half jaar. We waren zo goed bezig, maar helaas. Zoals minister De Jonge al zei: wij doen ons best, maar het virus doet het beter.
Hebben we dan niets geleerd? Ik vind van wel. We zijn het afgelopen half jaar veel meer over het virus te weten gekomen. We hebben meer kennis over het verloop van de ziekte. En waar de dokters eerst zelf moesten uitzoeken wat wel of niet hielp, hebben ze nu een behandelplan waardoor coronapatiënten, eenmaal in het ziekenhuis, minder vaak op de intensive care (ic) belanden en daar ook minder lang hoeven te liggen. Dat is winst. In dit behandelplan vervullen medicijnen zoals remdesivir en dexamethason een belangrijke rol. Remdesivir is een virusremmer die eerder bij de zoektocht naar een middel tegen het ebolavirus vanwege onvoldoende resultaten in de ijskast was beland. De makers hoefden het middel nu bij wijze van spreken alleen maar uit de ijskast te halen en nogmaals te testen, ditmaal tegen corona. De resultaten waren bescheiden (gemiddeld vier dagen sneller herstel op de ic), maar leidden afgelopen juni tot het eerste officieel goedgekeurde coronamedicijn. Kort daarna volgde de goedkeuring voor de inzet van dexamethason (minder kans om te overlijden op ic), een veel gebruikte onstekingsremmer. De vooruitzichten voor ernstig zieke coronapatiënten zijn mede dankzij deze middelen een stuk beter nu.
Helaas is er nog geen vaccin. Maar ook die ontwikkelingen gaan razendsnel. Een half jaar geleden stonden we nog met lege handen. Inmiddels zijn wereldwijd meer dan tweehonderd kandidaat-vaccins in ontwikkeling. Negen daarvan zitten in de laatste fase van onderzoek. Terwijl het onderzoek bij mensen nog loopt, zijn eind september in Europa de beoordelingen van de eerste twee kandidaat-vaccins gestart. Ook hier gaat het dus hard. Wanneer er een vaccin echt goedgekeurd wordt? Dat blijft koffiedik kijken. Veel hangt af van hoe snel de onderzoeksresultaten binnenkomen. En natuurlijk blijft de eis dat de voordelen van de werkzaamheid moeten opwegen tegen de nadelen van risico’s en bijwerkingen, fier overeind. Gelukkig kent iedereen inmiddels de maatregelen om te voorkomen dat je zelf corona krijgt. Ik vind het ook lastig, maar alleen zo krijgen we deze tweede golf er onder.
Donderdagavond 5 november organiseren we op YouTube 'Het Grootste Coronaspreekuur'. U bent van harte welkom. Vragen over medicijnen en vaccins kunt u vooraf sturen via communicatie@cbg-meb.nl.
Over de column
Voorzitter prof. dr. Ton de Boer schrijft elke maand een column ‘Over medicijnen’, over gezondheid en welzijn. De column verschijnt in de Fit-bijlage van de Holland Media Combinatie (Noordhollands Dagblad, Haarlems Dagblad, Leidsch Dagblad, Gooi- en Eemlander en IJmuider Courant). De column verschijnt ook op Gezondheid&Co, het gezondheidsplatform voor Noord-Nederland, van de Noordelijke Dagblad Combinatie (de NDC Mediagroep). De columns staan in het teken van de actualiteit en onze rol en ons werk als Nederlandse medicijnautoriteit.